ترجمه شاهکارهای ادبیات جهان به ترکی قشقایی

به گزارش سایت قشقایی آنلاین،  این کتاب ها اولین ترجمه هایی است که به زبان ترکی قشقایی صورت گرفته، و از این منظر حائز اهمیت و توجه است.
این منتقد ادبی به خبرنگار سایت قشقایی آنلاین می گوید:” یکی از راه های برون رفت از این بحران تکرار و رکود و کسالت که دامنگیر ادبیات قشقایی است، آشنایی جدی و مستقیم قشقایی ها با ادبیات ایران و جهان است و ترجمه می تواند نقشی مهم در این میان به عهده گیرد.
ما در قشقایی سابقه ترجمه به زبان ترکی نداریم که این یک خلاء و آسیب محسوب می شود. معدود کتاب هایی هم که با موضوع قشقایی ترجمه شده، به زبان فارسی کار شده است. ما تقریبا هیچ کتاب جدی به نثر ترکی قشقایی نداریم.”
مترجم شازده کوچولو در مورد انگیزه خود برای ترجمه این کتاب ها می گوید:
“قشقایی ها خوشبختانه این امکان را دارند که این کتاب ها و یا هر اثر دیگری را به زبان فارسی و یا هر زبان دیگری بخوانند، اما خواندن شاهکارهای ادبی به زبان مادری لذت و البته ضرورت دیگری دارد. از همین روی من تصمیم گرفتم این کار را به زبان ترکی قشقایی به انجام برسانم.”
مترجم بوف کور که خود شاعر و داستان نویس دو زبانه ی فارسی و ترکی است، پروژه ای را مدت هاست در دست کار دارد و آن ترجمه آثار ادبی ایران و جهان به ترکی قشقایی است که تا کنون بخش هایی از آن در مجله چاغداش منتشر شده است. او در چند مجموعه جداگانه، شعر و داستان ایران و جهان را به ترکی ترجمه کرده است.
مجموعه ی داستانی که او از سال ها پیش کار بر روی آن را آغاز کرده و حالا آماده انتشار است شامل آثار : اؤ هنری، آنتوان چخوف، گابریل گارسیا مارکز،خورخه لوییس بورخس، فرانتس کافکا، ارنست همینگوی، کارلوس فوئنتس،خوان رولفو، صادق هدایت، رسول پرویزی،غلامحسین ساعدی، محمود دولت آبادی، شهریار مندنی پور، ابوتراب خسروی، محمد بهمن بیگی و …می باشد که تا کنون به ترکی ترجمه شده است و این پروژه همچنان ادامه دارد.
“بوف کور”و “شازده کوچولو” اولین مجموعه ها از ترجمه های کامبیز نجفی است که به زودی به دست علاقه مندان زبان و ادبیات ترکی خواهد رسید. این کتاب ها علاوه بر ارزس ادبی اثر و صاحبان اثر، می تواند در آموزش و توسعه زبان ترکی و افزایش مهارت های ترکی نویسی و ترکی خوانی در قشقایی مفید شود.
این فعال ادبی در مورد شیوه کار خود و مشکل معادل های مناسب برای کلمات و اصطلاحات مختلف می گوید:
” من در نوشته های ترکی ام تاکید و تلاش دارم که زبانی پالوده و یکدست و عاری از کلمات دخیل و بیگانه داشته باشم، هر چند به سره و خالص نویسی افراطی و شور تر از نمک اعتقادی ندارم. نبش قبر و ریکاوری کلمات منسوخ و غریب نما را راه حلی برای زبان و ادبیات نمی دانم. نوشتن از روی دیکشنری ترکی آذری و استانبولی هم کار خلاقانه ای نیست، هرچند معتقدم باید از پتانسیل های زبان ترکی به معنای گسترده آن بهره جوییم.
سخت معتقدم که ادبیات قشقایی باید حتمن پرچم گویش قشقایی را داشته باشد و به چیزهایی مثل اؤرتاق دیل( زبان میانه) و یا یکی شدن و یا یکی کردن گویش های ترکی و به عبارت دقیق تر مصادره گویش های ترکی به نفع آذربایجان و یا ترکیه هیچ اعتقادی ندارم و آن را یک یورش فرهنگی و ویران سازی گویش های بومی می دانم.
زبان ترکی از منظر گرامر و توانایی های نحوی دارای قوت های فراوان است که هنوز توسط شاعران و نویسندگان کشف نشده و یا به کار گرفته نشده است، اما از باب دایره واژگان محدودیت هایی دارد، با این همه باور دارم که با تکیه بر بومی سازی ترکی قشقایی برای برجسته کردن این گویش ،می توان این مشکلات را از سر راه بر داشت.
این که دیکشنری را باز کنیم تا بدانیم استانبولی ها یا آذری ها به “فرهنگ” می گویند “کولتور”، نسخه ی خوبی نیست که برای ادبیات قشقایی بپیچیم، کاری که برخی از فعالان ادبی قشقایی در ورطه آن افتاده اند و از قضا از اعضا فرهنگستان قشقایی هستند.
من نیز برای دریافت دقایق زبان ترکی و کشف کلمات مناسب و یا خلق معادل های شایسته به دیگر گویش ها نظر دارم و بهره می برم، اما بهترین منبع من برای این امور گویش قشقایی و مراجعه به محاوره و رفتارهای زبانی قشقایی است.
در کار نوشتن همیشه تاکید کرده ام که یک متن قشقایی ضمن اشتراکات محتمل با دیگر گویشهای ترکی باید هویت و امضاء قشقایی داشته باشد، و در میان دیگر گویش ها شناسنامه دار باشد و مخاطب بداند که این یک متن قشقایی است. البته هر کس اختیار قلمش را دارد و می تواند ازبکی، قرقیزی، مغولی و ‌… بنویسد، اما من ، قشقایی می نویسم، حتی در نوشتار و الفبا نیز به همین سیاق.”

کامبیز نجفی قول داده است که جهت گسترش زبان و ادبیات ترکی قشقایی و آشنایی مستقیم قشقایی ها با شاهکارهای ادبی ایران و جهان، از آغاز سال نو ترجمه های خود را به صورت کتاب های الکترونیکی و رایگان به دست خوانندگان خود برساند.