×
×

معرفی کتاب قشقایی های ایران اثر پرفسور لوئیزبک

  • کد نوشته: 5238
  • احسان قرقانی
  • ۲۸ مرداد
  • ۱ دیدگاه
  • آنچه میخوانید تاریخ نیست.  قشقایی ها عموماً تاریخ دوست هستند و با حساسیت و وسواس، تاریخ ایل قشقایی و فارس را تعقیب می کنند.

    معرفی کتاب قشقایی های ایران اثر پرفسور لوئیزبک
  • نام کتاب: قشقایی های ایران
    نویسنده:  پرفسور لوئیزبک
    مترجم: حمیدرضا جهاندیده

    پیشگفتار کتاب:

    خواننده عزیز، آنچه میخوانید تاریخ نیست.  قشقایی ها عموماً تاریخ دوست هستند و با حساسیت و وسواس، تاریخ ایل قشقایی و فارس را تعقیب می کنند. در این کتاب نیز نویسنده به جد تلاش کرده است که به تاریخ وفادار بماند؛ اما از آنجایی که متاسفانه، بخش های مهمی از تاریخ ایل شفاهی است و طبعاً در تاریخ شفاهی، کنشگران سیاسی سعی در پررنگ کردن نقش های مثبت خود دارند و از مسئولیت کارکردهای منفی نیز به راحتی شانه خالی می کنند، طبعا ابهام و تناقض و عدم دقت در روایت های گوناگون بوجود می آید. به علاوه در زمان تالیف این کتاب، منابع نوشتاری تاریخ ایل قشقایی چندان پر تعداد نبوده است و در نتیجه، گزینه های مؤلف هم محدود شده است، لذا حتماً در برخی از موارد نویسنده روایت صد درصد صحیح از رویدادها ارائه نکرده است.

    این کتاب همان گونه که مؤلف در مقدمه آورده است بیشتر یک اثر جامعه شناسانه- مردم شناسانه است ونویسنده از تاریه برای تحلیل جامعه شناسانه- مردم شناسانه بهره برده است. معدود اشتباهات تاریخی آن چنان در تحلیل ها تأثیرگذار نیست؛ با این وجود مهمترین انگیزه من این بود که با ترجمه و ارائه این کتاب به فرهنگ دوستان قشقایی و غیرقشقایی، قلم تحلیلی و انتقادی صاحب نظران  حوزه تاریخ، مردم شناسی و جامعه شناسی را به تحرّک درآوردم. لذا حتی در موارد آشکار هم حتی با پانوشت و یا تمهیدات دیگر وارد ماجرا نشدم. تنها در معدود مواردی که احساس می کردم خواننده شاید به گمراهی کشیده شود با قید][ کروشه در حد یک واژه یا عبارت کوتاه اعمال نظر کردم.

    متاسفانه کتابهای تحلیلی و آکادمیک در حوزه قشقایی اندک است و معدود کتب نوشته شده نیز، خوانندگان فرهیخته را اقناع نمی کند. این کتاب نیز قریب ۳ دهه بیش نوشته شده است و حدود ۱۳ سال پیش توسط اینجانب ترجمه شد. در چاپ کتاب اشکالاتی بوجود آمد و تا کنون به تعویق افتاد. به نظر میرسد نویسنده تعمداً از زبانی غیر قابل انعطاف برای نگارش کتاب استفاده کرده است که ترجمه آنرا نیز مشکل می کرد. با این وجود بیش از ۲ سال دیگر برای برگردان این اثر جدی وقت صرف شده است. تقریباً تمامی کتب نوشته شده در مورد قشقایی و ایلات جنوب را خوانده ام و تا کنون اثری با جامعیت و جدیت اثر پرفسور لوئیزیک ندیدم ام. نویسنده از زوایائی به دگرگونی های ایل از دست دادن هویّت و بازیابی هویت ویژگی های ممتاز و تمایز بخش ایل قشقایی در مقایسه با برخی از اقوام، توان اقتصادی، مادی و نظامی ایل، آموزش و پرورش و . . . پرداخته است که بعضاً بدیع و نوآورانه است. به عنوان نمونه همه می دانند که در ۵۰ سال گذشته، برنامه های اصلاحات اراضی شاه، ایل قشقایی را چگونه تا مرز نابودی کامل کشاند. اما از تجزیه و تحلیل و علت یابی و بررسی نتایج آن به شکل علمی عاجز هستند. در این کتاب به این امور با چارچوب های علمی و عملی و با دقت حیرت آوری پرداخته شده است. برخی از افراد، نسبت به خوانین برجسته ایل، طوایف و افرادی نظیر آقای محمد بهمن بیگی با نگاه صفر یا صد یا به ستایش محض می رسند و یا از در نفرت وارد می شوند. شاید مطالعه این گونه کتاب ها به خوانندگان محترم کمک کند که فارغ از پیش داوری ها، با سنجش زمانه رخدادها، محدودیت ها و امکانات به قضاوت های منصفانه برسند. هیچگاه ادعا نمی کنم که تحلیل های نویسنده کامل، جامع و بدون اشتباه است. حتی در مورد بخش هایی از تحلیل ها، به ویژه در مورد حوادث بعد از انقلاب خود نیز نقد دارم: اما به دلایلی که گفته شد و رعایت امانتداری حتی از نوشتن پانوشت هم امتناع کردم و در درجه اول نقد این اثر را به کارشناسان خبره و فرهیخته واگذار می کنم. عزیزانی که متن انگلیسی را خوانده باشند. می دانند که برگردان آن به رغم سادگی ظاهری چقدر سخت و بعضا غیرممکون بود. حتی در چند دیدار کوتاهی که با نویسنده داشتم، وقتی تمایل به ترجکه را به ایشان اعلام  کردم .به شدت برآشفتند وعدم رضایت خود رااعلام کردند.مع الوصف تصور نمی کنم ترجمه نکردن وعدم استفاده از پژوهش وتحلیل ایشان کار درست وعاقلانه ای باشد .ما می توانیم حتی بدون دلایل قانع کننده وقابل دفاع با تحلیل استدلال ونتیجه گیری ایشان موافق ویا مخالف باشیم اما اینکه جماعت کتاب خوان ایران به شکل عام وکتاب دوستان قشقایی به شکل خاص این امکان را نداشته باشند که تحلیل داوری ونتایج پژوهش های یک مردم شناس برجسته وجدی( فارغ از درست یا نا درست بودن آن ) در مورد ایل قشقایی در ادوار مختلف وبه ویژه در قرن بیستم را ببینند .کار عاقلانه ای نیست.علاوه بر اشکالات احتمالی تاریخی وجامعه شناسانه نویسنده، احتمال خطاو اشتباه مترجم نیز بسیار طبیعی است .امیدوارم، خوانندگان نکته سنج وزبان دان ،اشتباهات سهوی اینجانب را گوشزد کنند،با اشتیاق وافر می پذیرم وچنانچه اقبال چاپ یا چاپ های مجدد را داشته باشم حتما اصلاح می کنم.

    حمیدرضا جهاندیده

    نوشته های مشابه

    یک پاسخ به “معرفی کتاب قشقایی های ایران اثر پرفسور لوئیزبک”

    1. امین گفت:

      با سلام و احترام
      به اطلاع می رساند نویسنده در صفحه ۴۱ کتاب قشقایی های ایران بند اول پاراف آخر عنوان کرده است که قشقایی ها اصالتا لر هستند ،سوال اینجاست محقق و نویسنده بر چه اساسی و مستنداتی این نظریه را داشته و عنوان کرده است ؟؟؟؟؟؟؟؟؟

    دیدگاهتان را بنویسید

    نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *