هما بی بی صولت قشقایی در گذشت
تحولات سیاسی کشور در آخرین سالهای دهه ۱۳۲۰ قشقایی هارا بار دیگر وارد جریانی نمود که در تطابق با پیشینه سیاسی و عملکرد گذشته قشقایی ها، بار دیگر آنها به ناچار در صف ملّیون و مخالفان دربار و بیگانگان قرار داد. لذا پس از طی یک دوره طلایی ، با سقوط دولت ملی دکتر مصدق ، قشقایی ها نیز یک بار دیگر قدرت سیاسی خود را از دست دادند و سرانجام با تلاش دربار برای فروپاشی نظام سیاسی ایلی تقریباً برای همیشه این نظام سنتی برچیده شد. از آن پس نیز ایل قشقایی هرگز نتوانست قدرت سیاسی سابق خویش را باز سازی نمایند. با تشکیل جبهه ملی از سوی دکتر محمد مصدق ، برادران قشقایی حاضر در مجلس شورای ملی و سنا به خاطر همکاری دیرینه ی خود با ملّیون در ایران و دوستی سابق با دکتر مصدق و از سوی دیگر به دلیل مبارزه با خاندان پهلوی ، به این جبهه پیوستند از اینرو آنان در هنگام آغاز نهضت ملی شدن صنعت نفت با قدرت تمام به حمایت از دکتر مصدق پرداختند. در دوره نخست وزیری رزم آرا ، زمانی که کمیسیون مخصوص نفت در مجلس برای بررسی قراداد الحاقی گس -گلشاییان به ریاست دکتر مصدق تشکیل شد، خسرو خان به عنوان منشی این کمیسیون انتخاب گردید .در نتیجه این کمیسیون پس از یک سلسله مذاکرات مفصل ، قرارداد مزبور را رد کرد. سپس خسرو خان به عضویت کمیسیون نفت برای بررسی طرح ملی شدن صنعت نفت در آمد و در کنار دکتر مصدق تلاش زیادی برای تصویب این طرح به عمل آورد. تا اینکه کمیسیون نفت طرح فوق را تصویب کرد و سپس مصوبه ی کمیسیون در مجلس شورای ملی و سنا که ناصر خان در آن سناتور بود در ۲۹ اسفند ۱۳۲۹ به تصویب رسید.
نامه دکتر مصدق به خسرو خان قشقایی
مخفی نماند که عصر روز چهارشنبه چهارم اردیبهشت ماه ۱۳۳۰جناب آقای خسرو قشقایی نماینده محترم دوره شانزدهم تفنینیه،اینجانب را از تشکیل دولتی به نفع سیاست بیگانه مستحضر نمودند .دو روز بعد اینجانب در جلسه ی علنی مجلس شورای ملی اعلام خطر نمودم و تصمیم گرفتم نه ماده ی پیشنهادی خود راجع به اجرای قانون ملی شدن صنعت نفت هرچه زودتر تصویب شود .
گذشته از اینکه ایشان عضو کمیسیون نفت مجلس شورای ملی بودند و رای موافق دادند ، در تصویب آن نیز به اینجانب کمک بسیار نمودند و همان روزاز تصویب کمیسیون گذشت .
اطلاعاتی که داده بودند به وقوع پیوست و روز جمعه ششم دولت استعفا کرد و روز شنبه هفتم مجلس شورای ملی به پیروی افکار عمومی به اینجانب اظهار تمایل نمود و از آن بع بعد نیز برادان محترم قشقایی یعنی جناب آقای سناتور ناصر قشقایی و جنابان آقایان محمد حسین و خسرو قشقایی ،نمایندگان مجلس شورای ملی ،استصحاب نموده،از هر گونه کمک به دولت اینجانب خود داری ننمودند .
لذا بدین وسیله تشکر و تبریکات خود را به این خاندان که وطن پرستی را از پدر بزرگوار خود به ارث بردند تقدیم میکنم از خداوند مسالت دارم کماکان به خدمت وطن عزیز موفق و کامیاب گردند .
نهم مرداد ماه ۱۳۳۱دکتر محمد مصدق
دیدگاهتان را بنویسید